Εκτός ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης θα βρεθούν περίπου 1,1 εκατ. μη μισθωτοί από την 1η Ιουνίου που δεν έχουν ρυθμίσει τις ασφαλιστικές οφειλές τους στον ΕΦΚΑ. Οι οφειλέτες ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες καλούνται είτε να ρυθμίσουν τις οφειλές τους στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών σε 12 δόσεις, είτε να πληρώσουν τις εισφορές υγείας τους για να έχουν παροχές υγείας πέραν των νοσοκομείων.
Όπως προβλέπει νομοθετική ρύθμιση, από την 1η Ιουνίου οι μη μισθωτοί που δεν έχουν ρυθμίσει τις ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές τους εισφορές για να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε όλες τις υπηρεσίας υγείας έως τις 28 Φεβρουαρίου 2023 θα πρέπει να καταβάλουν εφάπαξ το ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια εισφορά για παροχές σε είδος και χρήμα.
Ανάλογα με την ασφαλιστική κατηγορία που επέλεξε ο μη μισθωτός κατά την διάρκεια του 2021, το ποσό αυτό αντιστοιχεί για τη χαμηλότερη κατηγορία στα 55 ευρώ το μήνα, ήτοι 660 ευρώ το χρόνο και για την υψηλότερη κατηγορία στα 66 ευρώ το μήνα, ήτοι 792 ευρώ το χρόνο. Όσοι δεν καταβάλλουν έστω το ελάχιστο τίμημα, δεν θα έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας των ιδιωτών ιατρών, αλλά μόνο στη νοσοκομειακή περίθαλψη, όπως κάθε ανασφάλιστος πολίτης.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του ΚΕΑΟ, 1,1 εκατομμύριο ελεύθεροι επαγγελματίες αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες έχουν αρρύθμιστες οφειλές, ενώ μόνο ένα μικρό μέρος μη μισθωτών 260.000 πληρώνει εμπρόθεσμα ή έχει ρυθμίσει ης οφειλές του.
Σύμφωνα με τον e-ΕΦΚΑ, η ανανέωση της ασφαλιστικής ικανότητας δόθηκε κατ’ εξαίρεση πέρυσι σε όλους τους ασφαλισμένους λόγω των έκτακτων συνθηκών που δημιούργησε η πανδημία, αλλά πλέον υπάρχει η ανάγκη της επαναφοράς στην κανονικότητα. Η τελευταία ρύθμιση χρεών προς τον ΕΦΚΑ σε έως και 72 δόσεις είχε περιορισμένη συμμέτοχη καθώς μόλις 56.000 υπέβαλαν αιτήσεις κυρίως λόγω της οικονομικής αβεβαιότητας που δημιούργησαν η ακρίβεια, η άνοδος των τιμών της ενέργειας και εν συνεχεία η εισβολή στην Ουκρανία.
Η παράταση
Ο e-ΕΦΚΑ αποφάσισε παράταση της ασφαλιστικής ικανότητας των μη μισθωτών, καθώς σε πολλές περιπτώσεις οικονομολόγων, δικηγόρων, συμβολαιογράφων και άλλων ελεύθερων επαγγελματιών, ενώ είχαν πληρώσει εμπρόθεσμα, δεν εμφανίστηκε η πληρωμή στο σύστημα λόγω έλλειψης διαλειτουργικότητας των συστημάτων του ΕΦΚΑ και του ΚΕΑΟ. Επιπλέον ο φορέας δεν έχει εκκαθαρίσει εγκαίρως τα γραμμάτια προείσπραξης και τα χρεωστικά υπόλοιπα των αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων με αποτέλεσμα να εμφανίζονται οφειλέτες και να πρέπει να στηθούν στην ουρά του ΕΦΚΑ για να λάβουν ασφαλιστική ικανότητα. Για να αποφευχθεί η ταλαιπωρία τέθηκε σε λειτουργία αυτές τις ημέρες νέα ηλεκτρονική υπηρεσία μέσω της οποίας οι μη μισθωτοί που για οποιονδήποτε λόγο δεν λαμβάνουν εγκαίρως ασφαλιστική ικανότητα να μπορούν να την εκδίδουν ηλεκτρονικά εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις. Για όλους αυτούς τους λόγους παρατάθηκε η ασφαλιστική ικανότητα των μη μισθωτών έως τις 31 Μαΐου.
Σύμφωνα με την έκθεση του τελευταίου τριμήνου 2021 του ΚΕΑΟ, στο τέλος του Δεκεμβρίου 2021 οι οφειλές έφτασαν στα 41.020.670.581 ευρώ, από 31.564 266.892 ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο. Από τα 41 δισ., περίπου 15 δισ. θεωρούνται ανείσπρακτες οφειλές. Δηλαδή οι επιχειρήσεις έχουν κλείσει εδώ και 20 χρόνια (π.χ. Ολυμπιακή) ή οι οφειλέτες έχουν αποβιώσει. Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλοοφειλέτες με οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ (2.178 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 23,24% του υπόλοιπου οφειλών).
Όσοι επιλέξουν να ρυθμίσουν τελικά τις οφειλές τους θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μπορούν να τις ρυθμίσουν σε 12-24 μηνιαίες δόσεις ανά περίπτωση. Η κατώτατη δόση σε αυτό το ενδεχόμενο θα είναι 50 ευρώ τον μήνα.
Για τη ρύθμιση του ν. 4152/2013, απώλεια επέρχεται :
α) Λόγω μη καταβολής των απαιτητών τρεχουσών εισφορών μετά τον μήνα υπαγωγής στη ρύθμιση ή
β) Λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής της καθορισθείσας δόσης της ρύθμισης, πέραν της μίας (1) φοράς
Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης επιτρέπεται η καθυστέρηση πληρωμής μίας (1) δόσης και η καταβολή αυτής μέχρι την ημερομηνία καταβολής της επόμενης δόσης με προσαύξηση εκπρόθεσμης καταβολής δεκαπέντε τοις εκατό (15%).
