Συνέντευξη στον Πάνο Παπαϊωάννου
Η εξωστρεφής ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας περνά αναπόφευκτα μέσα από σύγχρονες, «έξυπνες» υποδομές που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και μειώνουν τα εμπόδια του διεθνούς εμπορίου. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Βορείου Ελλάδας (ΣΕΒΕ), Συμεών Διαμαντίδης, μιλά σε συνέντευξη που παραχώρησε στο 3ο τεύχος του«Smart Cities», στο πλαίσιο μεγάλου αφιερώματος του περιοδικού για τη Θεσσαλονίκη, για τη στρατηγική μετάβασης των εξαγωγικών επιχειρήσεων στη βιωσιμότητα και τον ψηφιακό μετασχηματισμό, τις προκλήσεις της περιφέρειας και το όραμα μιας Ελλάδας που συνδέεται με τις παγκόσμιες αγορές μέσω καινοτομίας, συνεργειών και αποτελεσματικών πολιτικών.
Ποια είναι η θέση του ΣΕΒΕ σχετικά με τον ρόλο των “έξυπνων πόλεων” στην ενίσχυση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων;
Η έννοια της «έξυπνης πόλης» δεν περιορίζεται πλέον μόνο στη χρήση τεχνολογίας στην καθημερινότητα του πολίτη. Για τον ΣΕΒΕ – Σύνδεσμο Εξαγωγέων, μια πραγματικά έξυπνη πόλη είναι αυτή που προσφέρει στους επιχειρηματίες και εξαγωγείς της σύγχρονες υποδομές, ταχεία διασύνδεση με διεθνείς αγορές, και ένα πλαίσιο βιώσιμης ανάπτυξης, που ευνοεί την παραγωγή και την εξωστρέφεια. Οι έξυπνες πόλεις είναι κομβικές για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Με εργαλεία όπως η ψηφιοποιημένη δημόσια διοίκηση, τα logistics hubs με αυτοματοποιημένα συστήματα και η χρήση δεδομένων για την ορθολογική διαχείριση ενέργειας και κυκλοφορίας, μπορούν να μειώσουν το κόστος λειτουργίας και μεταφοράς, να περιορίσουν τις καθυστερήσεις και να βελτιώσουν τη συνολική εμπειρία του επιχειρείν.
Για μια εξαγωγική επιχείρηση, ο χρόνος, το κόστος και η αξιοπιστία είναι κρίσιμοι παράγοντες. Η Θεσσαλονίκη, μέσα από στοχευμένες επενδύσεις σε «έξυπνες» μεταφορές, αποθήκευση και πράσινες ενεργειακές λύσεις, μπορεί να καταστεί κόμβος για διεθνείς συνεργασίες, εμπορικές αποστολές και διακίνηση προϊόντων.
Πώς αξιοποιούν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας τα εργαλεία ψηφιακού μετασχηματισμού και πράσινης καινοτομίας;
Οι επιχειρήσεις-μέλη του ΣΕΒΕ, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, αξιοποιούν ήδη πολλαπλά εργαλεία ψηφιακού μετασχηματισμού: από cloud-based ERP και CRM έως τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης για διαχείριση αποθεμάτων και προσαρμογή της παραγωγής στη διεθνή ζήτηση.
Το e-commerce και οι εξαγωγές μέσω ψηφιακών καναλιών παρουσιάζουν διαρκή αύξηση, ενώ τα εργαλεία ψηφιακού marketing έχουν βοηθήσει τις ΜμΕ να αποκτήσουν προβολή σε νέες αγορές.
Παράλληλα, οι πράσινες επενδύσεις γίνονται σταδιακά μέρος της επιχειρηματικής στρατηγικής. Όλο και περισσότερες εξαγωγικές επιχειρήσεις ενσωματώνουν πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας, κυκλικής οικονομίας και βιώσιμης παραγωγής, τόσο για λόγους κόστους όσο και λόγω των απαιτήσεων των διεθνών αγορών. Το αποτύπωμα βιωσιμότητας μιας επιχείρησης επηρεάζει πλέον άμεσα
την ικανότητά της να διεκδικήσει νέες συνεργασίες.
Ο ΣΕΒΕ ενθαρρύνει τη συμμετοχή των επιχειρήσεων σε προγράμματα χρηματοδότησης ψηφιακής και πράσινης μετάβασης (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, Αναπτυξιακός Νόμος) και υπογραμμίζει την ανάγκη απλοποίησης των διαδικασιών και μείωσης της γραφειοκρατίας.
Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εξαγωγική δραστηριότητα στην περιοχή και πώς μπορεί να συμβάλει η τοπική/ περιφερειακή στρατηγική ανάπτυξης στην αντιμετώπισή τους;
Παρά τα βήματα προόδου, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις. Υψηλό ενεργειακό και μεταφορικό κόστος, δυσκολία πρόσβασης στη χρηματοδότηση, έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού και αργές διαδικασίες αδειοδότησης είναι ορισμένα από τα βασικά εμπόδια.
Είναι σαφές ότι μια πιο ενεργή τοπική και περιφερειακή στρατηγική μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης. Η ανάπτυξη συνεργειών ανάμεσα σε επιμελητήρια, περιφέρειες, δήμους και πανεπιστήμια, η δημιουργία τοπικών clusters και η διασύνδεση της εκπαίδευσης με τις ανάγκες των εξαγωγικών επιχειρήσεων είναι απαραίτητες κινήσεις. Παράλληλα, η δημιουργία ψηφιακών one-stop-shops για εξαγωγικές διαδικασίες θα επιτάχυνε σημαντικά τον επιχειρηματικό κύκλο.
Με ποιον τρόπο η Θεσσαλονίκη και η Βόρεια Ελλάδα μπορούν να εξελιχθούν σε κόμβο εξαγωγικής δραστηριότητας ευρωπαϊκής εμβέλειας;
Ο ΣΕΒΕ υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης ως εξαγωγικού κόμβου ευρωπαϊκής εμβέλειας περνάει μέσα από την αναβάθμιση των υποδομών του λιμανιού, με αιχμή την επέκταση του 6ου προβλήτα, καθώς και τη βελτίωση της σιδηροδρομικής και οδικής συνδεσιμότητας του ΟΛΘ με τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά για να λειτουργήσει ως κόμβος σταθερότητας και ασφάλειας, ειδικά σε περιόδους κρίσεων όπως αυτή που διαμορφώνεται στη διώρυγα της Ερυθράς Θάλασσας.
Παράλληλα, η δημιουργία του Thessaloniki Logistics Center, στο στρατόπεδο Γκόνου, έπειτα από πρόταση του ΣΕΒΕ, που θα λειτουργεί ως σύγχρονο εμπορευματικό κέντρο για αποθήκευση, διακίνηση και διανομή εμπορευμάτων. Ένα τέτοιο έργο θα προσελκύσει επενδυτικό ενδιαφέρον και θα ενισχύσει την εξαγωγική δυναμική της Βόρειας Ελλάδας, ενισχύοντας ταυτόχρονα την περιφερειακή οικονομία.
Ποιο είναι το όραμα του ΣΕΒΕ για την επόμενη δεκαετία στον χώρο των εξαγωγών, και ποια η στρατηγική του ρόλου του στην περιφερειακή ανάπτυξη;
Ο ΣΕΒΕ εκπροσωπεί σήμερα πάνω από 800 επιχειρήσεις, με κύκλο εργασιών άνω των €55 δισ. και εξαγωγές άνω των €30 δισ., που αντιστοιχούν σε πάνω από το 50% των ελληνικών εξαγωγών αγαθών.
Το όραμά μας για την επόμενη δεκαετία είναι ξεκάθαρο: να καταστήσουμε την Ελλάδα – και ιδίως τη Βόρεια Ελλάδα – επίκεντρο εξωστρεφούς ανάπτυξης, καινοτομίας και πράσινης μετάβασης.
Η στρατηγική μας βασίζεται σε πέντε άξονες:
- Ενίσχυση της εξαγωγικής εκπαίδευσης και της ψηφιακής ετοιμότητας των επιχειρήσεων.
- Αναβάθμιση υποδομών και υλοποίηση logistics hubs σε στρατηγικά σημεία.
- Απλοποίηση των θεσμικών πλαισίων και μείωση του διοικητικού βάρους.
- Στήριξη ΜμΕ μέσω στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων και προγραμμάτων ΕΣΠΑ.
- Διαρκής διασύνδεση της παραγωγής με τις αγορές μέσω συμμετοχής σε εκθέσεις, B2B συναντήσεις και επιχειρηματικές αποστολές.
Στην πορεία προς τα επόμενα 50 χρόνια, ο ΣΕΒΕ θα συνεχίσει να διεκδικεί αποτελεσματικά πολιτικές για την εξωστρέφεια, να ενώνει τη φωνή της επιχειρηματικότητας με την κοινωνία και να συμβάλλει στην προώθηση ενός νέου, βιώσιμου και διεθνώς ανταγωνιστικού αναπτυξιακού μοντέλου για τη χώρα μας.