Άρθρο του Προέδρου της ΔΕΘ – HELEXPO, Τάσου Τζήκα
Ο εκθεσιακός φορέας και η ΔΕΘ είναι ζωντανά σύμβολα της εξέλιξης της Θεσσαλονίκης, ένας καθρέφτης των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών μετασχηματισμών της Ελλάδας, αναφέρει ο πρόεδρος της ΔΕΘ – HELEXPO, Τάσος Τζήκας, σε άρθρο του στο 3ο τεύχος του Smart Cities, στο πλαίσιο του μεγάλου ειδικού αφιερώματος του περιοδικού για τη συμπρωτεύουσα.
Διαβάστε αναλυτικά το άρθρο του κου Τζήκα:
Ο εθνικός εκθεσιακός φορέας η HELEXPO, κλείνει φέτος έναν αιώνα ζωής. Έναν αιώνα κατά τη διάρκεια του οποίου η ναυαρχίδα του, η ΔΕΘ, έχει αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας πως αποτελεί έναν μοναδικό οικονομικό και πολιτικό θεσμό, συνεχίζοντας μάλιστα μια παράδοση ου χάνεται στα βάθη της Ιστορίας. Από τη βυζαντινή εμποροπανήγυρη των Δημητρίων, που διοργανώνονταν κατά τη διάρκεια του εορτασμού του Αγίου Δημητρίου και συγκέντρωναν επισκέπτες από κάθε γωνιά της αυτοκρατορίας, έως τη σημερινή ΔΕΘ, η Θεσσαλονίκη διατηρεί τη θέση της ως κόμβος εκθέσεων, εμπορίου και πολιτισμού και αυτή τη θέση τιμούμε μέσω της φετινής επετείου.
Η σύγχρονη ιστορία της ΔΕΘ αρχίζει το 1925, όταν ο Νικόλαος Γερμανός, εμπνευσμένος από τα ευρωπαϊκά εκθεσιακά πρότυπα, πρότεινε τη δημιουργία μιας διεθνούς έκθεσης στη Θεσσαλονίκη. Μέσα σε ένα μεταπολεμικό περιβάλλον, μόλις λίγα χρόνια μετά την ενσωμάτωση της πόλης στο ελληνικό κράτος, το όραμά του έμοιαζε φιλόδοξο. Κι όμως, το 1926, παρά τις δυσκολίες, εγκαινιάστηκε η 1η ΔΕΘ στο Πεδίο του Άρεως, κοντά στο κέντρο της πόλης. Περισσότεροι από 600 εκθέτες και 150.000 επισκέπτες συμμετείχαν, σε μια πόλη των 180.000 κατοίκων τότε, αποδεικνύοντας ότι το εγχείρημα είχε μεγάλη προοπτική.
Το δε 1928 εγκαινιάζεται για πρώτη φορά από πρωθυπουργό, τον Ελευθέριο Βενιζέλο τότε, μια πρακτική που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Η ΔΕΘ εδραιώθηκε ως θεσμός τα επόμενα χρόνια. Το 1940 μεταφέρθηκε στη σημερινή της τοποθεσία, αλλά ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ανέστειλε τη λειτουργία της. Επανήλθε το 1951, με την πρώτη μεταπολεμική διοργάνωση να σημειώνει εντυπωσιακή επιτυχία και να σηματοδοτεί την έναρξη μιας πραγματικά χρυσής εποχής κατά τη διάρκεια της οποίας η ΔΕΘ όχι μόνο προσέλκυε πλήθος επισκεπτών, αλλά μετατράπηκε και σε χώρο προβολής τεχνολογικών επιτευγμάτων από όλο τον κόσμο.
Αν κάποιος ήθελε να δει το καινούριο, το καινοτόμο, επισκεπτόταν τη ΔΕΘ. Ήταν σε αυτή την περίοδο που η δυναμική της ΔΕΘ ξεπέρασε τα σύνορα της οικονομίας και επεκτάθηκε και στον πολιτισμό με τη δημιουργία δύο σημαντικών θεσμών, του Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης, που διοργανωνόταν επί χρόνια πριν κλείσει τον κύκλο του και του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που ξεκίνησε το 1960 και αυτονομήθηκε σε επόμενη φάση, συνεχίζοντας με επιτυχία τις δράσεις του μέχρι και σήμερα.
Η μεταπολίτευση σηματοδότησε μια νέα φάση για τη ΔΕΘ-HELEXPO. Μετά το 1974 ξεκίνησε η ανάπτυξη κλαδικών εκθέσεων, που ανταποκρίνονταν στις ανάγκες της αγοράς και ενίσχυσαν την ανταγωνιστικότητα του φορέα και τον ρόλο του στην εθνική οικονομία.
Παράλληλα, η ΔΕΘ καθιερώθηκε ως πολιτικό ορόσημο κάθε Σεπτέμβριο, με τις ομιλίες των εκάστοτε πρωθυπουργών να αποτελούν σημείο αναφοράς για τις πολιτικές εξελίξεις. Η παρουσία πολιτικών αρχηγών, επιχειρηματιών και ξένων αντιπροσωπειών την καθιέρωσε ως ένα σταυροδρόμι πολιτικής και οικονομίας.
Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του εκθεσιακού φορέα διαδραμάτισαν εμβληματικοί πρόεδροι της ΔΕΘ-HELEXPO, οι οποίοι, με διορατικότητα και επιχειρηματικό πνεύμα, ενίσχυσαν τη δυναμική του θεσμού και την προβολή του στο εξωτερικό, μεταξύ των οποίων, ο Ιωάννης Βελλίδης, ο Αλέξανδρος Μπακατσέλος και ο Αντώνης Κούρτης.
Ωστόσο, η περίοδος μετά το 1999 σημαδεύτηκε από μια κρίσιμη – και όπως αποδείχθηκε λανθασμένη – απόφαση: τη διάσπαση του εκθεσιακού φορέα σε δύο εταιρείες.
Η επιλογή αυτή αποδυνάμωσε τη διοικητική και λειτουργική ενότητά του, με συνέπεια να χαθεί εκθεσιακό μερίδιο από την Αθήνα, ενώ δεν υλοποιήθηκε η αναγκαία αναβάθμιση των εγκαταστάσεων, που, αν είχε γίνει στη δεκαετία του ’90, τα πράγματα θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά. Έτσι, το momentum που είχε χτιστεί τις προηγούμενες δεκαετίες κινδύνεψε να χαθεί.
Το 2013 όμως, όταν ο φορέας ενοποιήθηκε εκ νέου, ξεκίνησε μια περίοδος εξυγίανσης και ανασυγκρότησης. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, η ΔΕΘ Helexpo ανέκτησε την αξιοπιστία της και άρχισε να αναπτύσσει νέα εκθεσιακά προϊόντα. Δημιουργήθηκαν θεματικά πάρκα, σύγχρονες κλαδικές εκθέσεις και νέα γεγονότα που απευθύνονταν τόσο στο ευρύ κοινό όσο και σε επαγγελματίες. Το αποκορύφωμα αυτής της προσπάθειας ήρθε το 2024, όταν ο εκθεσιακός φορέας κατέγραψε ρεκόρ τζίρου και κερδών. Το 2013 όμως ξεκίνησε και η προετοιμασία για την ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου, ένα φιλόδοξο έργο, με σκοπό η πόλη να αλλάξει εκθεσιακή πίστα.
Ένα έργο που δεν περιοριζόταν μόνο στις ανάγκες της ΔΕΘ, αλλά άγγιζε και το αστικό περιβάλλον της Θεσσαλονίκης. Το σχέδιο μελετήθηκε σε βάθος και δουλεύτηκε όσο λίγα, για να καταλήξει σε μια ολοκληρωμένη πρόταση με αρχιτεκτονική και περιβαλλοντική υπεραξία. Η ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου αποτελεί πλέον στρατηγικό στοίχημα, όχι μόνο για τον εκθεσιακό φορέα, αλλά και για ολόκληρη την πόλη, καθώς θα συνδυάσει τη λειτουργικότητα με την αισθητική, το πράσινο και τη βιωσιμότητα. Η δημιουργία ενός νέου εκθεσιακού κέντρου στην «καρδιά» της Θεσσαλονίκης με την παράλληλη δημιουργία ενός πάρκου άνω των 100 στρεμμάτων είναι μια λύση που λαμβάνει υπόψη την πόλη, την ποιότητα ζωής των πολιτών και την ανταγωνιστικότητα της ΔΕΘ-HELEXPO.
Ο εκθεσιακός φορέας και η ΔΕΘ είναι ζωντανά σύμβολα της εξέλιξης της Θεσσαλονίκης, ένας καθρέφτης των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών μετασχηματισμών της Ελλάδας και ένας σημαντικός αναπτυξιακός μοχλός για την τοπική και εθνική οικονομία.
