Ένα από τα μεγαλύτερα ψηφιακά έργα των επόμενων ετών δρομολογείται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με τον υπουργό Χρίστο Δήμα να ανακοινώνει τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Υποδομών. Πρόκειται για μια ψηφιακή πλατφόρμα στην οποία θα καταγραφούν όλες οι δημόσιες υποδομές της χώρας – από δρόμους και γέφυρες μέχρι σήραγγες και υδραγωγεία – με στόχο τη διαφάνεια, την πρόληψη ατυχημάτων και τον καλύτερο σχεδιασμό συντηρήσεων.
Η καινοτομία του έργου, που παρουσιάστηκε στο συνέδριο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), δεν περιορίζεται στην τεχνολογία. Ο κ. Δήμας προανήγγειλε ότι θα εφαρμοστεί μοντέλο αντίστοιχο με αυτό της υποβολής φορολογικών δηλώσεων, καθιστώντας υπόλογα τόσο τα νομικά πρόσωπα των φορέων (ΟΤΑ, Περιφέρειες, ΔΕΚΟ κ.λπ.) όσο και συγκεκριμένα φυσικά πρόσωπα που θα αναλάβουν την εισαγωγή των στοιχείων (data entry).
«Υπογραφή με ευθύνη»
Το υπουργείο προχωρά σε νομοθετική ρύθμιση, με την οποία κάθε φορέας θα πρέπει να ορίσει υπεύθυνο υπάλληλο για την καταχώρηση των δεδομένων στο Μητρώο. Όπως διευκρίνισε ο υπουργός, το κράτος δεν θα ανεχθεί καθυστερήσεις ή αδιαφορία: όποιος δεν συνεργάζεται, θα αντιμετωπίζει κυρώσεις – τόσο ο φορέας, όσο και το φυσικό πρόσωπο που έχει την ευθύνη της καταγραφής.
Το νέο αυτό σύστημα θυμίζει το μοντέλο που εφαρμόστηκε πρόσφατα στην ΑΑΔΕ με τις μισθοδοσίες, το οποίο, όπως είπε ο κ. Δήμας, οδήγησε φέτος για πρώτη φορά στην έγκαιρη ολοκλήρωση των φορολογικών δηλώσεων χωρίς καθυστερήσεις και παρατάσεις. Στόχος είναι να υπάρξει η ίδια πειθαρχία και στο κρίσιμο πεδίο των υποδομών.
Δεδομένα… από το ’40
Το Εθνικό Μητρώο Υποδομών θα συγκεντρώνει πληροφορίες για το πότε και πώς κατασκευάστηκε κάθε υποδομή, ποιος ήταν ο ανάδοχος, πότε έγινε τελευταία συντήρηση και τι τροποποιήσεις έχουν γίνει στο αρχικό σχέδιο. Η ανάγκη για ένα τέτοιο εργαλείο είναι επιτακτική, καθώς πολλές από τις υποδομές της χώρας κατασκευάστηκαν στην περίοδο της Κατοχής ή και νωρίτερα, χωρίς σαφή αρχεία ή κεντρικό έλεγχο.
Η περίπτωση της Γέφυρας των Σερβίων στην Κοζάνη, που παρέμεινε κλειστή επί μήνες λόγω επικινδυνότητας, αναδείχθηκε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα της έλλειψης πληροφόρησης και συντονισμού. Με το νέο μητρώο, τέτοιες καταστάσεις θα μπορούν να προληφθούν, ενώ παράλληλα θα διευκολύνεται η λήψη αποφάσεων για ανακαινίσεις, ελέγχους και χρηματοδοτήσεις.
Επιφυλάξεις και αντιδράσεις
Παρά την εθνική σημασία του έργου, οι ΟΤΑ και οι περιφέρειες φέρονται να μην βλέπουν με καλό μάτι το νέο μοντέλο. Ο λόγος; Η ανάληψη προσωπικής ευθύνης για την ακρίβεια των στοιχείων. Όπως σημειώνεται, πολλοί διστάζουν να βάλουν την υπογραφή τους σε πληροφορίες που μπορεί στο μέλλον να κληθούν να δικαιολογήσουν ή να υπερασπιστούν σε περίπτωση αστοχίας ή ατυχήματος.
Ωστόσο, ο κ. Δήμας ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος: «Όπως και στις φορολογικές δηλώσεις, έτσι και εδώ, μόνο με ξεκάθαρες ευθύνες και κυρώσεις θα λειτουργήσει το σύστημα».