Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛΛΑΚ με την υποστήριξη της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάς και άλλων φορέων κατέθεσε στον Πρωθυπουργό, τον αρμόδιο υπουργό, τους προέδρους των κομμάτων και τα μέλη της εξεταστικής επιτροπής, προτάσεις για διαφάνεια και ακεραιότητα στις αγροτικές ενισχύσεις με αφορμή την υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ.
Προτείνεται ένα νέο μοντέλο διαχείρισης αγροτικών ενισχύσεων, βασισμένο σε ανοιχτά δεδομένα, ανοιχτές τεχνολογίες και θεσμική λογοδοσία, ώστε τα χρήματα να φτάνουν στους πραγματικούς δικαιούχους και να προστατεύεται το δημόσιο συμφέρον. Η υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ ανέδειξε με τον πιο οδυνηρό τρόπο ότι ένα μη δημόσια προσβάσιμο, αδιαφανές και τεχνολογικά μονοπωλιακό σύστημα διαχείρισης επιδοτήσεων καθίσταται δομικά ευάλωτο σε απάτες, πελατειακές πρακτικές και κακοδιαχείριση.
Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛΛΑΚ καλεί την Κυβέρνηση και τα κόμματα να αξιοποιήσουν την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ ως ευκαιρία για ριζική μεταρρύθμιση του συστήματος αγροτικών ενισχύσεων. Η βασική κατεύθυνση που προτείνουμε είναι η δημιουργία ενός ανοιχτού, διαφανούς και ελέγξιμου οικοσυστήματος, που θα στηρίζεται σε ενιαία δημόσια μητρώα με γεωχωρικά δεδομένα, υποχρεωτική δημοσίευση κάθε απόφασης επιδότησης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, και διάθεση όλων των δεδομένων σε ανοιχτά πρότυπα. Έτσι, κάθε πολίτης, δημοσιογράφος ή ερευνητής θα μπορεί να ελέγχει πού, πώς και γιατί δόθηκαν οι ενισχύσεις, δημιουργώντας ισχυρά αντικίνητρα για απάτη.
Παράλληλα, προτείνουμε την υιοθέτηση ανοιχτής τεχνολογικής αρχιτεκτονικής για όλα τα πληροφοριακά συστήματα του αγροτικού τομέα, με ανοιχτό λογισμικό, δημοσιευμένο πηγαίο κώδικα και ανεξάρτητους ελέγχους από πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Αυτό θα εξαλείψει τον κίνδυνο τεχνολογικών μονοπωλίων και θα επαναφέρει τον έλεγχο στο κράτος και τους θεσμούς. Επιπλέον, η σύνδεση των ενισχύσεων με πραγματικά στοιχεία παραγωγής και η χρήση διαφανών εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης για ανίχνευση ανωμαλιών θα ενισχύσουν περαιτέρω τη δίκαιη κατανομή των πόρων.
Τέλος, προτείνουμε τη θεσμική εποπτεία με συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, μέσω ενός Συμβουλίου Δεοντολογίας & Διαφάνειας με εκπροσώπους από υπουργεία, ελεγκτικά σώματα, πανεπιστήμια, οργανώσεις διαφάνειας και αγροτικούς φορείς. Η ΕΕΛΛΑΚ δηλώνει έτοιμη να συμβάλει στον σχεδιασμό ανοικτών προτύπων, την ανάπτυξη εργαλείων και την εκπαίδευση στελεχών, στηρίζοντας ένα σύγχρονο, διαφανές και ψηφιακά ώριμο σύστημα που θα υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και τον πρωτογενή τομέα.
