Τη συγκρότηση ενός ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, βασισμένου σε επιχορηγήσεις και όχι σε δανεισμό, πρότεινε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την παρέμβασή του στη δεύτερη Σύνοδο Κορυφής Νοτιοανατολικής Ευρώπης – Ουκρανίας, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Οδησσό.
Η πρόταση εντάσσεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ReArm Europe, που αποτελεί χρηματοδοτικό εργαλείο για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός, το ReArm είναι αποτέλεσμα ελληνικής πρότασης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε. Όπως είπε, η Ελλάδα έχει ήδη ενεργοποιήσει τη λεγόμενη εθνική ρήτρα διαφυγής, εξασφαλίζοντας πρόσθετες αμυντικές δαπάνες ύψους 500 εκατ. ευρώ, οι οποίες δεν θα υπολογιστούν στο δημοσιονομικό έλλειμμα του επόμενου έτους. Παράλληλα, εξετάζονται νέα χρηματοδοτικά εργαλεία.
«Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε αποκλειστικά σε εργαλεία όπως το SAFE, τα οποία προβλέπουν μόνο δανεισμό. Χρειάζονται νέες δυνατότητες επιχορήγησης, όπως ακριβώς συνέβη και με το Ταμείο Ανάκαμψης», τόνισε.
Η Ελλάδα, όπως σημείωσε, έχει ήδη αξιοποιήσει τη σχετική εθνική ρήτρα διαφυγής, εξασφαλίζοντας 500 εκατ. ευρώ για αμυντικές δαπάνες εκτός του υπολογισμού του δημοσιονομικού ελλείμματος.
Αναφορά στην Ουκρανία και στην ανάγκη δίκαιης ειρήνης
Από την Οδησσό, ο Πρωθυπουργός επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας υπέρ της Ουκρανίας, σημειώνοντας ότι η ειρήνη δεν μπορεί να είναι «συνθηκολόγηση» του Κιέβου, αλλά πρέπει να βασίζεται στις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Αναφέρθηκε επίσης στην ιδιαίτερη σημασία της Οδησσού για τον ελληνισμό, κάνοντας λόγο για «ισχυρό συμβολισμό» της παρουσίας του στη συγκεκριμένη πόλη.
Έμφαση στις υβριδικές απειλές και στην παραπληροφόρηση
Στο περιθώριο της Συνόδου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε εκτενώς στις υβριδικές απειλές που αντιμετωπίζουν ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, με έμφαση στην παραπληροφόρηση και τις ψηφιακές επιθέσεις.
«Δεν υπάρχει χώρα που να είναι απολύτως ασφαλής από παρεμβάσεις. Οι πολίτες πρέπει να είναι υποψιασμένοι και να διασταυρώνουν την πληροφορία πριν τη δεχτούν ως αληθινή», ανέφερε.
Η επισήμανση εντάσσεται στο πλαίσιο των ευρύτερων ανησυχιών της Ε.Ε. σχετικά με τις απόπειρες επηρεασμού της κοινής γνώμης μέσω στοχευμένης παραπληροφόρησης, ιδιαίτερα σε προεκλογικές περιόδους.
Ελληνική συμμετοχή στη νέα αρχιτεκτονική ευρωπαϊκής άμυνας
Η Αθήνα τοποθετείται θετικά στη συζήτηση για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της άμυνας και επιδιώκει να συμβάλει στον σχεδιασμό ενός κοινού χρηματοδοτικού πλαισίου.
Η πρωτοβουλία ReArm Europe, την οποία έχει προτείνει η Ελλάδα και στηρίζει πλέον και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναμένεται να ενταχθεί σε μια ευρύτερη στρατηγική συζήτηση για τον ρόλο της Ε.Ε. στην αμυντική ασφάλεια και την υποστήριξη της Ουκρανίας.