Για μία ουσιαστική συζήτηση γύρω από το μέλλον της ηγεσίας και της μάθησης στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) συγκεντρώθηκαν στελέχη από τον επιχειρηματικό, ακαδημαϊκό και δημόσιο τομέα στο Alba Graduate Business School, το απόγευμα της Τρίτης 20 Μαΐου. Η εκδήλωση, που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της σειράς Lead Creatively Discussion Series από το Κέντρο Αριστείας στη Δημιουργική Ηγεσία του ΣΕΒ, είχε ως κεντρική ομιλήτρια τη Sarah Toms, Chief Innovation Officer στο IMD και συνιδρύτρια του Wharton Interactive, σε συζήτηση με τον καθηγητή Νίκο Μυλωνόπουλο, Διευθυντή του Κέντρου.
Η Ντόρα Οικονόμου, Διευθύντρια Ανθρωπίνου Δυναμικού του ΣΕΒ, έδωσε το έναυσμα για την εκδήλωση υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα δράσης. Ενώ η ΤΝ επαναπροσδιορίζει το τι είναι εφικτό, σημείωσε, «η δημιουργική ηγεσία καθορίζει τι είναι ουσιαστικό». Τόνισε το επείγον της κατάστασης στην Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι μόνο το 6% των επιχειρήσεων έχουν πλήρως ενσωματώσει την Τεχνητή Νοημοσύνη και ότι η προσφορά εξειδικευμένων στελεχών είναι πολύ πίσω από τη ζήτηση. «Η έλλειψη ταλέντου δεν είναι πλέον απειλή του μέλλοντος—είναι ήδη εμπόδιο για την ανάπτυξη και την καινοτομία», προειδοποίησε.
Ως απάντηση σε αυτή την ανάγκη, ο ΣΕΒ και το Alba αναπτύσσουν από κοινού ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο δωρεάν εκπαιδευτικών προγραμμάτων Τεχνητής Νοημοσύνης που στοχεύουν όχι μόνο στην τεχνική κατάρτιση αλλά και στην καλλιέργεια στρατηγικής σκέψης και ηθικής ηγεσίας.
Ο καθηγητής Κώστας Αξαρλόγλου, Πρύτανης του Alba, ανέδειξε τη βαθιά πολιτισμική μετατόπιση που φέρνει η ΤΝ. Αναφερόμενος στο βιβλίο Race Against the Machine, τόνισε ότι σε προηγούμενα κύματα τεχνολογίας αλλάζαμε δεξιότητες. Σήμερα, «αλλάζει η ίδια η ουσία της μάθησης—και της ανθρώπινης ύπαρξης». Όσοι δεν προσαρμοστούν, σημείωσε, κινδυνεύουν να αποκλειστούν όχι μόνο από την αγορά εργασίας αλλά και από τον ίδιο τον κοινωνικό ιστό. «Η μάθηση είναι το DNA της ανθρωπότητας», είπε. «Όσοι δεν συμμετέχουν, μένουν πίσω από τη ζωή».
Ο καθηγητής Νίκος Μυλωνόπουλος, Διευθυντής του Κέντρου Αριστείας ΣΕΒ στη Δημιουργική Ηγεσία, υπογράμμισε τη σημασία της συζήτησης σε αυτό το ιστορικό σημείο καμπής. Όπως είπε, «η ΤΝ κάνει για την εκπαίδευση ό,τι έκαναν τα MOOCs για την πρόσβαση στη γνώση—αλλά σε πολύ μεγαλύτερη και ταχύτερη κλίμακα». Καθώς οι οργανισμοί καλούνται να διαχειριστούν ραγδαίες αλλαγές, είναι καιρός να αναστοχαστούν πώς μαθαίνουν, πώς εξελίσσονται και πώς νοηματοδοτούν την εμπειρία τους. «Καθώς οι αλγόριθμοι αναλαμβάνουν τις ρουτίνες, το ανθρώπινο πλεονέκτημα—η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συναισθηματική νοημοσύνη—γίνεται το νέο πεδίο ανταγωνισμού», σημείωσε.
Η Sarah Toms περιέγραψε την ταχύτατη μετάβαση του IMD, από την απουσία λογαριασμού Zoom το 2020 στην πρωτοπορία της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση στελεχών. Μέσα σε έξι εβδομάδες ανέπτυξαν τα πρώτα εργαλεία παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης (GenAI), δίνοντας τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να αλληλεπιδρούν με το περιεχόμενο μαθημάτων μέσω συνομιλιών με εργαλεία ΤΝ και να επεκτείνουν την εμπειρία τους και πέρα από την αίθουσα. «Η μάθηση δεν είναι πια γραμμική», εξήγησε. «Είναι ατομική, εξατομικευμένη και συνεχής».
Αναφέρθηκε σε πρωτοβουλίες όπως το Thrive with IMD, όπου η Τεχνητή Νοημοσύνη ενισχύει τη στοχαστική μάθηση και την πρακτική ενσωμάτωση των γνώσεων. «Η ΤΝ αφαιρεί τη γραφειοκρατία από τη δουλειά μας», παρατήρησε. «Τώρα, εμείς πρέπει να εξελιχθούμε ως άνθρωποι». Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι η GenAI δεν είναι απλώς τεχνολογική αναβάθμιση. Είναι ένα στρατηγικό και ηθικό ορόσημο. «Καταρτίσαμε τις αρχές μας για την ΤΝ πριν γίνει μόδα το ‘Responsible AI’», τόνισε. «Η διαφάνεια, η ιδιωτικότητα και η αλήθεια είναι αδιαπραγμάτευτες. Δεν μπορούμε να αναθέσουμε την ηθική στους αλγορίθμους».
Οι ερωτήσεις του κοινού άνοιξαν συζητήσεις για την ηθική, τη βιωσιμότητα, την εκπαίδευση και την ένταξη. Για το περιβαλλοντικό κόστος των μεγάλων μοντέλων, ήταν σαφής: «Η εκπαίδευση του GPT-3.5 κατανάλωσε 750.000 γαλόνια πόσιμου νερού. Η βιωσιμότητα πρέπει να είναι μέρος της στρατηγικής AI σας». Παρότρυνε τους οργανισμούς να στραφούν σε μικρότερα, στοχευμένα μοντέλα και πιο αποδοτικές τεχνολογίες. «Δεν χρειάζεται κάθε ερώτηση ένα γιγαντιαίο μοντέλο».
Όταν ρωτήθηκε ποια είναι η πιο κρίσιμη δεξιότητα για το μέλλον, απάντησε ξεκάθαρα: η ικανότητα να μαθαίνεις—και να ξε-μαθαίνεις. «Η ΤΝ μετατρέπει κάθε δουλειά σε ηγετικό ρόλο. Όλοι θα πρέπει να καθοδηγούμε και να ελέγχουμε τα αποτελέσματα των αλγορίθμων». Σε ερώτηση σχετικά με την εκπαίδευση, υπογράμμισε την ανάγκη να εισαχθεί η ηγεσία και η ηθική σκέψη από τα πρώτα σχολικά χρόνια. «H TN δεν είναι όπως το κομπιουτεράκι—είναι συνεργάτης», σημείωσε. «Τα παιδιά χρειάζονται εκπαίδευση στην ηγεσία από τα 10 τους χρόνια». Μίλησε, επίσης, για τον μετασχηματισμό των οργανισμών, καθώς η νέα γενιά αναζητά σκοπό και ευελιξία. «Δεν ονειρεύονται 30ετείς καριέρες. Αν δεν προσαρμοστείτε, δεν θα τους προσελκύσετε».
Το κοινό έκλεισε με ερωτήσεις για την συμπερίληψη. Η Toms μοιράστηκε την εμπειρία της από το πρόγραμμα herHack στην Ελβετία, που φέρνει περισσότερες γυναίκες στην τεχνολογία. «Οι γυναίκες τείνουν να περιμένουν από τον εαυτό τους να φτάσει σε ένα επίπεδο τελειότητας που στην πραγματικότητα δεν είναι απαραίτητο. Γι’ αυτό μεγάλο μέρος του coaching που κάνω είναι απλώς να τους πω: “Είσαι έτοιμη. Είναι ώρα να πας και να διεκδικήσεις την πρώτη σου δουλειά”».
Η εκδήλωση έκλεισε με ένα κοινό μήνυμα: η ΤΝ μπορεί να επιταχύνει την αλλαγή, αλλά η ηγεσία—ηθική, δημιουργική, ανθρώπινη—θα καθορίσει την αξία και το μέλλον της. «Η GenAI δεν είναι απλώς μια τεχνολογική αναβάθμιση», θύμισε η Toms. «Είναι δοκιμασία ηγεσίας—και μέτρο ετοιμότητας κάθε οργανισμού».
Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση «Η Τεχνητή Νοημοσύνη και το Ανθρώπινο Πλεονέκτημα: Μάθηση και Ηγεσία στην Εποχή της Ευφυΐας», εδώ.
