Κτηματολόγιο: Αφορμή για κοινοβουλευτικές ερωτήσεις από ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ

ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ ανάδειξαν με ερωτήσεις τους στη Βουλή τα τεχνικά προβλήματα, τις δυσλειτουργίες και τα οργανωτικά προβλήματα στο Κτηματολόγιο. Επίσης υπέδειξαν και σειρά ζητημάτων που προκαλούν ταλαιπωρία στους πολίτες και δημιουργούν αμφιβολίες για την ασφάλεια των συναλλαγών. Παράλληλα οι βουλευτές ρωτούν πού ακριβώς διατέθηκαν τα 264 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης για την ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου και τι γίνεται με την υλοποίηση του έργου της μετάπτωσης των δεδομένων του Κτηματολογίου στο G-Cloud.

«Η κατάρρευση του πληροφοριακού συστήματος του Κτηματολογίου δεν είναι απλώς ένα τεχνικό σφάλμα. Είναι το αποτύπωμα μιας ανεπαρκούς, επικοινωνιακής και πρόχειρης ψηφιακής στρατηγικής που προωθεί η κυβέρνηση, επενδύοντας στη βιτρίνα και τις δημόσιες σχέσεις, αντί για ανθεκτικές υποδομές, θεσμική λογοδοσία, διαλειτουργικότητα και ασφάλεια πληροφοριών», σημειώνει ο Τομέας Ψηφιακής Πολιτικής & Δικτύων του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ.

«Τι γίνεται με την μελέτη και υλοποίηση της μετάπτωσης στο G-Cloud; Και γιατί δεν χρησιμοποιείται το εν λόγω έργο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (συμφωνία πλαίσιο RRF) για την χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου της μετάπτωσης του κέντρου δεδομένων; », καλούν τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνηση να απαντήσει στη Βουλή, μεταξύ πολλών άλλων ερωτημάτων, με κοινή ερώτηση τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ.

Η έναρξη των ερωτήσεων έγινε με ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ στην οποία σημειώνεται ότι: «Η Ελλάδα βιώνει ξανά το απόλυτο ψηφιακό παράδοξο: την ώρα που η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επαίρεται για την «ψηφιοποίηση του κράτους», το Εθνικό Κτηματολόγιο – μία από τις πιο κρίσιμες υποδομές του ψηφιακού κράτους δικαίου – τίθεται εκτός λειτουργίας. Χιλιάδες πολίτες και επαγγελματίες, από μηχανικούς μέχρι συμβολαιογράφους και δικηγόρους, παραμένουν εγκλωβισμένοι, αδυνατώντας να διεκπεραιώσουν βασικές διοικητικές ή επενδυτικές πράξεις»

Στην κοινή ανακοίνωσή τους, ο Τομέας Ψηφιακής Πολιτικής & Δικτύων και ο Απόστολος Πάνας, Βουλευτής, υπεύθυνος ΚΤΕ Ψηφιακής Διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής. σημειώνει ακόμη ότι:

«Η κατάρρευση του πληροφοριακού συστήματος του Κτηματολογίου δεν είναι απλώς ένα τεχνικό σφάλμα. Είναι το αποτύπωμα μιας ανεπαρκούς, επικοινωνιακής και πρόχειρης ψηφιακής στρατηγικής που προωθεί η κυβέρνηση, επενδύοντας στη βιτρίνα και τις δημόσιες σχέσεις, αντί για ανθεκτικές υποδομές, θεσμική λογοδοσία, διαλειτουργικότητα και ασφάλεια πληροφοριών».

Στη συνέχεια οι βουλευτές αναφέρουν:

«Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής είχε εγκαίρως προειδοποιήσει ότι:

• παρά τη δέσμευση άνω των 264 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, η ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου προχώρησε χωρίς θεσμικές εγγυήσεις και επιχειρησιακή επάρκεια.
• η απουσία ενιαίου πλαισίου κυβερνοασφάλειας και ελέγχου καθιστά το ψηφιακό κράτος ευάλωτο και αναξιόπιστο.
• οι πολίτες δεν χρειάζονται άλλες «ψηφιακές κορδέλες», αλλά ουσιαστικές υπηρεσίες με διαφάνεια, αξιοπιστία και λογοδοσία. Ενώ τελούσε σε γνώση της Κυβέρνησης:
• ήδη από τις 16 Μαΐου, εργαζόμενοι της Διεύθυνσης Πληροφορικής του Κτηματολογίου, με επιστολή προς τον Πρωθυπουργό, τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τη Διοίκηση του φορέα (αρ. πρωτ. 05/25), προειδοποιούσαν ρητά για κίνδυνο κατάρρευσης του data center.
• το data center, το οποίο εγκαταστάθηκε το 2007 μέσω του Γ’ ΚΠΣ και μελετήθηκε από το ΕΜΠ, λειτουργούσε οριακά έως το 2014, οπότε και σταμάτησαν οι συμβάσεις συντήρησης, δεν υπήρξε πρόβλεψη για νέο εξοπλισμό και πάγωσαν οι σχετικές προσλήψεις.

Η κυβερνητική απάντηση αποκαλύπτει πλήρως το πρόβλημα καθώε έχουμε:

Καμία επίσημη απολογία. Καμία ανάληψη ευθύνης.

Κανένα χρονοδιάγραμμα αποκατάστασης. Καμία θεσμική δέσμευση για να μη ξανασυμβεί.

Ερωτήματα που απαιτούν άμεση απάντηση:

1. Πού ακριβώς διατέθηκαν τα 264 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης για την ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου;
2. Υπήρχε λειτουργικό και ενεργοποιημένο σχέδιο εφεδρικών συστημάτων (backups);
3. Ποιες είναι οι συμβάσεις για τη συντήρηση και την ασφάλεια του συστήματος και πότε τέθηκαν σε εφαρμογή;
4. Πώς και πότε ενημερώθηκε η Διοίκηση του Κτηματολογίου για τη βλάβη και τι μέτρα έλαβε;
5. Ποιο είναι το σαφές και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα πλήρους αποκατάστασης;
6. Πράξεις που κατατέθηκαν πριν την εμφάνιση της βλάβης, εντός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των γραφείων, κινδυνεύουν να απορριφθούν και να χρειαστεί να επανακατατεθούν; Ποιος θα αποζημιώσει τους πολίτες και τους επαγγελματίες που κατέβαλαν τέλη, υπέβαλαν αιτήματα και έλαβαν υπηρεσίες οι οποίες πλέον θεωρούνται “ανενεργές”;
7. Πώς θα διασφαλιστεί η τήρηση της αρχής της χρονικής προτεραιότητας μεταξύ των πράξεων προς καταχώριση;
8. Σε περιοχές υπό κτηματογράφηση, όπου έχει ξεκινήσει η δημοσιοποίηση των εκθέσεων 6Α και τρέχει προθεσμία 30 ημερών για αιτούντες και θιγόμενους, τι ενέργειες έχουν γίνει ώστε να δοθεί ισόχρονη παράταση ίση με τη διάρκεια της αναστολής λειτουργίας;
9. Υπάρχει πρωτόκολλο ή σχέδιο εφεδρικής λειτουργίας offline για τα Κτηματολογικά Γραφεία; Γιατί δεν λειτούργησε; Μπορούν τα γραφεία να εξυπηρετούν διαζώσης με προσωρινή καταγραφή;
10. Γιατί δεν επελέγη ως σημείο αναστολής η ώρα εμφάνισης του προβλήματος (17:26) και όχι η ολόκληρη ημέρα της 25ης Ιουνίου, δεδομένου ότι όλες οι υπηρεσίες λειτουργούσαν κανονικά ως τότε; Ποιος θα προστατεύσει τη νομιμότητα των αιτημάτων που υπεβλήθησαν το πρωί, πριν την αστοχία;

Η χώρα δεν μπορεί να συνεχίσει να πορεύεται με ψηφιακά συστήματα που καταρρέουν, ακυρώνοντας δικαιώματα, καθυστερώντας επενδύσεις και προκαλώντας κοινωνική και οικονομική ζημία.

Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής προτείνει άμεσα:

Ψηφιακή Λογοδοσία: Δημοσίευση πλήρους τεχνικής και διοικητικής αναφοράς για την αστοχία, με καταγραφή ευθυνών, χρονοδιάγραμμα και διορθωτικές ενέργειες.

Εθνικό Πλαίσιο Κυβερνοασφάλειας: Με υποχρεωτικούς ελέγχους ασφάλειας (penetration tests), ετήσιες επιθεωρήσεις και ανεξάρτητη εποπτεία σε όλες τις κρίσιμες ψηφιακές υποδομές του Δημοσίου.

Ενίσχυση ανθρώπινου δυναμικού: Στήριξη των εργαζομένων του Κτηματολογίου με σύγχρονα εργαλεία, εκπαίδευση και θεσμική αναβάθμιση.

Ολική Διαλειτουργικότητα: Πλήρης διασύνδεση του Κτηματολογίου με όλα τα κρατικά μητρώα και υπηρεσίες, σε πραγματικό χρόνο.

Αξιολόγηση έργων ψηφιακής διακυβέρνησης: Με μετρήσιμους δείκτες, υποχρεωτική δημοσιοποίηση συμβάσεων και εγγύηση βιωσιμότητας μετά την υλοποίηση.

Για ένα Κτηματολόγιο αξιόπιστο, λειτουργικό και συμμετοχικό

Το Κτηματολόγιο δεν είναι «μία ακόμα υπηρεσία». Είναι θεμέλιο της ασφάλειας δικαίου, της ιδιοκτησίας, της επιχειρηματικότητας και της εμπιστοσύνης των πολιτών στο κράτος. Και ένα κράτος που δεν μπορεί να διασφαλίσει τη λειτουργία του Κτηματολογίου, δεν μπορεί να μιλά για ψηφιακή πρόοδο.

Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής δεσμεύεται να αγωνιστεί για ένα σύγχρονο, διαφανές και θεσμικά θωρακισμένο Κτηματολόγιο, με όραμα, σχέδιο και λογοδοσία.

Ήρθε η ώρα να τελειώνουμε με το «ψηφιακό άλλοθι» της κυβέρνησης. Η Ελλάδα δεν χρειάζεται ψηφιακή αυταπάτη. Χρειάζεται ψηφιακή Δημοκρατία».

Ερωτήσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ

Ερώτηση για το Κτηματολόγιο κατάθεσαν οι εξής βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης:

Τσαπανίδου Παρθένα (Πόπη). Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος. Βέττα Καλλιόπη, Γαβρήλος Γεώργιος. Γιαννούλης Χρήστος. Δούρου Ειρήνη (Ρένα). Ζαμπάρας Μιλτιάδης. Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα), Μαμουλάκης Χαράλαμπος, Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος, Μπάρκας Κωνσταντίνος, Νοτοπούλου Αικατερίνη, Παναγιωτόπουλος Ανδρέας, Παπαηλιού Γεώργιος, Παππάς Νικόλαος, Ψυχογιός Γεώργιος

Ερώτηση βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ

Το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται σοβαρές και επαναλαμβανόμενες δυσλειτουργίες στο ηλεκτρονικό σύστημα του Ελληνικού Κτηματολογίου που έχουν οδηγήσει σε σημαντικές καθυστερήσεις, διακοπή των συναλλαγών και μεγάλη ταλαιπωρία για χιλιάδες πολίτες επισημαίνουν σε ερώτηση τους στη Βουλή, βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ: Τσαπανίδου Παρθένα (Πόπη). Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος. Βέττα Καλλιόπη, Γαβρήλος Γεώργιος. Γιαννούλης Χρήστος. Δούρου Ειρήνη (Ρένα). Ζαμπάρας Μιλτιάδης. Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα), Μαμουλάκης Χαράλαμπος, Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος, Μπάρκας , οι οποίοι αναλυτικά αναφέρουν ότι:

«Σύμφωνα με δημοσίευμα ενημερωτικής ιστοσελίδας σημειώθηκε εκ νέου «black-out» στο σύστημα λόγω τεχνικού προβλήματος στον αποθηκευτικό εξοπλισμό. Η διοίκηση του φορέα διαβεβαιώνει ότι δεν υπήρξε απώλεια δεδομένων ή κυβερνοεπίθεση, ωστόσο η διακοπή είχε ως αποτέλεσμα να «παγώσουν» όλες οι ηλεκτρονικές συναλλαγές επαγγελματιών και ιδιωτών με το Κτηματολόγιο.

Το εν λόγω περιστατικό έρχεται να προστεθεί σε μια μακρά σειρά τεχνικών ή οργανωτικών αποτυχιών. Τον Ιούλιο του 2024 το Κτηματολόγιο είχε υποστεί σοβαρή κυβερνοεπίθεση με παραβίαση των προσωπικών δεδομένων των υπαλλήλων του. Παρά τις διαβεβαιώσεις περί ενίσχυσης της ασφάλειας και των ψηφιακών υποδομών, φαίνεται πως τα προβλήματα επιμένουν, ενισχύοντας την ανασφάλεια των πολιτών.

Σημειώνεται ότι με την με Α.Π. 05/25/26-05-2025 επιστολή του Σωματείου Εργαζομένων (ΣΕΚΤ) προς τον Πρωθυπουργό και τον αρμόδιο Υπουργό, οι  εργαζόμενοι στην Διεύθυνση Πληροφορικής του Φορέα ενημέρωναν για την πολύ κακή κατάσταση, των συστημάτων του κτηματολογίου, προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο κατάρρευσής τους και ζητούσαν άμεσα να γίνει η μετάπτωση της υποδομής του Φορέα στο Κυβερνητικό Νέφος Δημόσιου Τομέα (G-Cloud).

Συγκεκριμένα, ζητούσαν να χρηματοδοτηθεί  η μελέτη και η υλοποίηση της μετάπτωσης, μέσω εκτελεστικής σύμβασης στο πλαίσιο υφιστάμενης συμφωνίας (πλαίσιο Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας – RFF), που έχει ήδη καταρτίσει ο Φορέας με Ανάδοχο με θέμα την «Δημιουργία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος και Ενιαίων Κτηματολογικών Υπηρεσιών για τη βελτίωση των ψηφιακών υπηρεσιών του Κτηματολογίου», που μπορεί να υπογραφεί άμεσα με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και δέσμευση στο αποτέλεσμα.

Επιπλέον, οι εργαζόμενοι διατύπωσαν το αίτημα να ανασταλεί η υλοποίηση νέων υπηρεσιών ώστε το προσωπικό της Διεύθυνσης Πληροφορικής, εκτός από την καθημερινή λειτουργία, να απασχοληθεί αποκλειστικά με το έργο της μετάπτωσης.

Εν συνεχεία, ο μέχρι πρότινος, Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Μπουκώρος ανακοίνωσε την εμπλοκή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, μέσω σύναψης προγραμματικής συμφωνίας με τον Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο, που στη συνέχεια εγκρίθηκε και από το ΔΣ του Φορέα με την υπ’ αριθ. 10/360/12-06-2025 απόφαση, με αντικείμενο την «Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών μετάπτωσης της λειτουργίας των υπηρεσιών και συστημάτων λογισμικού του Ν.Π.Δ.Δ. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ στο Κυβερνητικό Νέφος Δημόσιου Τομέα (G-Cloud)»

Στο ίδιο πλαίσιο, λίαν προσφάτως, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης ανέφερε σε δηλώσεις του ότι οι υποδομές του Κτηματολογίου θα ανέβουν στο cloud μέχρι το τέλος του χρόνου .

Επισημαίνεται ότι το έργο της μετάπτωσης στο cloud είναι εξαιρετικά σύνθετο από τεχνικής άποψης αλλά και ευαίσθητο σε ότι αφορά στην φύση της πληροφορίας που πρόκειται να μεταπτωθεί και, ως εκ τούτου, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το υφιστάμενο προσωπικό του φορέα από μόνο του δεν είναι αριθμητικά επαρκές, ούτε διαθέτει την πλήρη τεχνική εξειδίκευση στο θέμα.

Περαιτέρω, όσον αφορά στη γενικότερη λειτουργία του Φορέα, το νέο σύστημα fast-track διόρθωσης λαθών λειτουργεί χωρίς πλήρη διαφάνεια, χωρίς δυνατότητα για δεύτερη επιτροπή εξέτασης ενστάσεων, χωρίς ενημέρωση των πολιτών για τις διορθώσεις και χωρίς δυνατότητα παρακολούθησης της πορείας των αιτημάτων τους.

Παράλληλα, η έλλειψη φυσικής ενημέρωσης έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε ηλικιωμένους ή σε πολίτες που δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικά μέσα ή διαθέτουν μόνο έντυπα έγγραφα. Πολλοί εξ αυτών έχασαν κρίσιμες προθεσμίες για υποβολή ενστάσεων και διεκδικήσεις ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων, κάτι που μπορεί να επιφέρει ανεπανόρθωτες νομικές συνέπειες.

Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται ο αρμόδιος υπουργός:

1. Ποια είναι τα συγκεκριμένα αίτια των πρόσφατων τεχνικών προβλημάτων στο σύστημα του Κτηματολογίου και ποια μέτρα έχουν ληφθεί για την αποτροπή παρόμοιων περιστατικών στο μέλλονκαι ιδιαίτερα μέχρι την μετάπτωση στο G-Cloud;
2. Γιατί δεν λήφθηκαν υπόψη οι προειδοποιήσεις των εργαζομένων και οδηγηθήκαμε στην κατάρρευση;
3. Έχουν ξεκινήσει οι εργασίες της ομάδας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων στο πλαίσιο της προαναφερθείσας προγραμματικής συμφωνίας για την μελέτη και υλοποίηση της μετάπτωσης στο G-Cloud;
4. Έχουν δεσμευθεί οι αναγκαίοι πόροι για ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή,  στο πλαίσιο αυτής ή κάποιας άλλης σύμβασης, που θα διασφαλίσουν την ομαλή και εμπρόθεσμη ολοκλήρωση της μετάπτωσης;
5. Υπάρχει αναλυτικό και τεκμηριωμένο χρονοδιάγραμμα για την πλήρη αποκατάσταση και μετάπτωση των συστημάτων του Φορέα στο Κυβερνητικό νέφος G-Cloud;
6. Γιατί δεν χρησιμοποιείται το εν λόγω έργο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (συμφωνία πλαίσιο RRF) για την χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου της μετάπτωσης του κέντρου δεδομένων;
7. Ποια είναι η πολιτική πρόληψης και διαχείρισης κινδύνου για το ενδεχόμενο νέας κυβερνοεπίθεσης ή τεχνικής αστοχίας σε κρίσιμα κρατικά μητρώα όπως το Κτηματολόγιο;
8. Ποια είναι τα μέτρα που θα ληφθούν ώστε να διασφαλιστεί η διαφάνεια στη διαδικασία fast-track και να αποκατασταθούν δικλείδες ελέγχου (π.χ. δυνατότητα ένστασης, ενημέρωση πολιτών, έλεγχος επεξεργασιών);
9. Προτίθεται η κυβέρνηση να παρέχει εναλλακτικές οδούς εξυπηρέτησης για πολίτες που δεν έχουν ψηφιακή πρόσβαση, ώστε να μην αποκλείονται από τη διαδικασία υποβολής αιτημάτων ή ενστάσεων;